Παρουσιάζεται η βιβλιογραφία σε θέματα πληροφοριακής παιδείας (ΠΠ) προς διευκόλυνση όλων όσων επιθυμούν να συμμετέχουν στο σχεδιασμό ή/και στην υλοποίηση δράσεων ΠΠ.
Για τον εντοπισμό της βιβλιογραφίας χρησιμοποιήθηκαν οι τρεις παρακάτω εξειδικευμένες βιβλιογραφικές βάσεις:
- ERIC database - Education Resources Information Center database, διαθέσιμη μέσω της πλατφόρμας Proquest
- LISA – Library and Information Science Abstracts (1969-current) διαθέσιμη μέσω της πλατφόρμας Proquest
- LISTA - Library and Information Science & Technology Abstracts (1965 - current), διαθέσιμη μέσω της πλατφόρμας EBSCOhost
Το ερώτημα που χρησιμοποιήθηκε είναι το παρακάτω:
(("Information Literacy" OR "Library instruction" OR "Bibliographic instruction" OR "Library user instruction") and ("Higher Education" OR "Tertiary Education" OR "universit*" OR "Academic Librar*")).
Τα αποτελέσματα αναζητήσεων εξήχθησαν σε πρόγραμμα διαχείρισης βιβλιογραφικών αναφορών. Κατά την εισαγωγή απορρίφθηκαν οι διπλοεγγραφές με αποτέλεσμα να καταχωρηθούν περίπου 9100 εγγραφές. Από αυτές τελικά διατηρήθηκαν περίπου 7700, καθώς κατά την επεξεργασία εντοπίστηκαν και άλλες διπλοεγγραφές που δεν είχαν αρχικά διαγραφεί λόγω ύπαρξης της ίδιας πληροφορίας σε διαφορετικά πεδία, π.χ. Date – Year ή διαφορετική σειρά συγγραφέων. Γενικά διαπιστώθηκαν πολλά προβλήματα με τις εγγραφές από τη βιβλιογραφική βάση LISTA της Ebscohost.
Για τη διαμόρφωση της βιβλιογραφίας επιλέχθηκε η ομαδοποίηση των εγγραφών στις παρακάτω κατηγορίες
- Μοντέλα Πληροφοριακής Παιδείας
- Παροχή Υπηρεσιών ΠΠ
- Επιτόπια
- Με ηλεκτρονικά μέσα
- Θέματα αξιολόγησης
- ΠΠ στην Ελλάδα
Η ομαδοποίηση πραγματοποιήθηκε μετά από αναζήτηση στο σύνολο των ανακτηθεισών εγγραφών μέσα στο πρόγραμμα διαχείρισης βιβλιογραφικών αναφορών. Για κάθε κατηγορία χρησιμοποιήθηκαν συγκεκριμένες λέξεις-κλειδιά. Έπειτα στη λίστα αποτελεσμάτων έγινε έλεγχος της κάθε εγγραφής ξεχωριστά και ανάλογα καταχωρούνταν στην Κατηγορία. Τέλος έγινε εξαγωγή των εγγραφών της κάθε κατηγορίας σε rtf αρχείο. Η μορφή των εγγραφών είναι σύμφωνη με το Harvard Style.
Ειδικά για την κατηγορία 'Μοντέλα ΠΠ' ο εντοπισμός έγινε και μέσω διαδικτύου, καθώς αυτά συνήθως δε δημοσιεύονται σε επιστημονικά περιοδικά παρά σε δικτυακούς τόπους οργανισμών, πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, επαγγελματικών ενώσεων, κ.λπ. Για την ελληνική αρθρογραφία σε θέματα ΠΠ πραγματοποιήθηκε αναζήτηση στις μηχανές αναζήτησης Google και Google Scholar. Ο λόγος αυτής της επιλογής είναι ότι οι γνωστές βιβλιογραφικές βάσεις ευρετηριάζουν άρθρα που διαθέτουν περίληψη στην Αγγλική γλώσσα, με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος της Ελληνικής αρθρογραφίας να μην ευρετηριάζεται από αυτές. Ακόμα έγινε αναζήτηση στους δικτυακούς τόπους των Πανελληνίων Συνεδρίων Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών και σε ημερίδες, συμπόσια που διοργανώθηκαν και είχαν ως κεντρικό θέμα την ΠΠ.
Συγκεκριμένα:
|
Κατηγορία
|
Ονομασία ερωτήματος
|
|
Μοντέλα ΠΠ
|
-
|
|
ΠΠ στην Ελλάδα
|
Greece.enq
|
|
Πρωτοβάθμια & Δευτεροβάθμια εκπαίδευση
|
Schools.enq
|
|
Αξιολόγηση
|
Assessment.enq
|
|
Embedded
|
Embedded.enq
|
|
Courseware
|
Courseware.enq
|
|
Θεματικοί οδηγοί
|
Subject Guides.enq
|
|
Επιτόπια παροχή υπηρεσιών ΠΠ
|
Onsite.enq
|
Μοντέλα Πληροφοριακής παιδείας
Μοντέλα Πληροφοριακής παιδείας
Τα πιο γνωστά μοντέλα ΠΠ προέρχονται από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Υπάρχουν και κάποια γνωστά μοντέλα ερευνητών, όπως και μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί για τις ανάγκες συγκεκριμένων ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης. Παρατίθενται σε αλφαβητική σειρά.
Προγράμματα Πληροφοριακής Παιδείας - Προσωπική επιτόπια παροχή υπηρεσιών ΠΠ
Προγράμματα Πληροφοριακής Παιδείας
Τα προσφερόμενα προγράμματα ΠΠ παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία τόσο στον τρόπο προσφοράς τους, όσο και στα εργαλεία που αξιοποιούν. Η οργάνωσή τους σε κατηγορίες δεν είναι ούτε εύκολη υπόθεση ούτε και ακριβής, καθώς πολλά προγράμματα επιτόπιας παροχής υπηρεσιών αξιοποιούν εργαλεία Ιστού. Ωστόσο για λόγους οργάνωσης της πλούσιας διαθέσιμης βιβλιογραφίας δημιουργήθηκαν οι παρακάτω κατηγορίες:
1. Προσωπική επιτόπια παροχή υπηρεσιών. Περιλαμβάνει τόσο τα βασικά σεμινάρια εκπαίδευσης χρηστών (library orientation, παρουσίαση ηλεκτρονικών πηγών, δεξιότητες ΠΠ) που προσφέρουν αυτόνομα οι βιβλιοθήκες, όσο και τα προγράμματα που προσφέρουν οι θεματικοί βιβλιοθηκονόμοι σε συνεργασία με το διδακτικό προσωπικό στα πλαίσια των επίσημων μαθημάτων των τελευταίων. [Παρουσιάζονται στο τρέχον αρχείο]
2. Παροχή υπηρεσιών ΠΠ με ηλεκτρονικά μέσα. Περιλαμβάνονται τόσο οι ολοκληρωμένοι ηλεκτρονικοί οδηγοί ΠΠ (tutorials), όσο και η απομακρυσμένη παροχή υπηρεσιών ΠΠ με τη χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού, ή μέσω εφαρμογών Ιστού ή με χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
3. Προγράμματα ΠΠ για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση
4. Αξιολόγηση. Περιλαμβάνεται αρθρογραφία που αναφέρεται τόσο στη συνολική αξιολόγηση ενός προγράμματος ΠΠ, όσο και στην ατομική αξιολόγηση εκπαιδευομένων όσον αφορά δεξιότητες ΠΠ
Προγράμματα Πληροφοριακής Παιδείας - Απομακρυσμένη Παροχή υπηρεσιών ΠΠ
Προγράμματα Πληροφοριακής Παιδείας
Τα προσφερόμενα προγράμματα ΠΠ παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία τόσο στον τρόπο προσφοράς τους, όσο και στα εργαλεία που αξιοποιούν. Η οργάνωσή τους σε κατηγορίες δεν είναι ούτε εύκολη υπόθεση ούτε και ακριβής, καθώς πολλά προγράμματα επιτόπιας παροχής υπηρεσιών αξιοποιούν εργαλεία Ιστού. Ωστόσο για λόγους οργάνωσης της πλούσιας διαθέσιμης βιβλιογραφίας δημιουργήθηκαν οι παρακάτω κατηγορίες:
1. Προσωπική επιτόπια παροχή υπηρεσιών. Περιλαμβάνει τόσο τα βασικά σεμινάρια εκπαίδευσης χρηστών (library orientation, παρουσίαση ηλεκτρονικών πηγών, δεξιότητες ΠΠ) που προσφέρουν αυτόνομα οι βιβλιοθήκες, όσο και τα προγράμματα που προσφέρουν οι θεματικοί βιβλιοθηκονόμοι σε συνεργασία με το διδακτικό προσωπικό στα πλαίσια των επίσημων μαθημάτων των τελευταίων.
2. Παροχή υπηρεσιών ΠΠ με ηλεκτρονικά μέσα. Περιλαμβάνονται τόσο οι ολοκληρωμένοι ηλεκτρονικοί οδηγοί ΠΠ (tutorials), όσο και η απομακρυσμένη παροχή υπηρεσιών ΠΠ με τη χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού, ή μέσω εφαρμογών Ιστού ή με χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης. [Παρουσιάζονται στο τρέχον αρχείο]
3. Προγράμματα ΠΠ για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση
4. Αξιολόγηση. Περιλαμβάνεται αρθρογραφία που αναφέρεται τόσο στη συνολική αξιολόγηση ενός προγράμματος ΠΠ, όσο και στην ατομική αξιολόγηση εκπαιδευομένων όσον αφορά δεξιότητες ΠΠ
Προγράμματα Πληροφοριακής Παιδείας - Πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση
Προγράμματα Πληροφοριακής Παιδείας
Τα προσφερόμενα προγράμματα ΠΠ παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία τόσο στον τρόπο προσφοράς τους, όσο και στα εργαλεία που αξιοποιούν. Η οργάνωσή τους σε κατηγορίες δεν είναι ούτε εύκολη υπόθεση ούτε και ακριβής, καθώς πολλά προγράμματα επιτόπιας παροχής υπηρεσιών αξιοποιούν εργαλεία Ιστού. Ωστόσο για λόγους οργάνωσης της πλούσιας διαθέσιμης βιβλιογραφίας δημιουργήθηκαν οι παρακάτω κατηγορίες:
1. Προσωπική επιτόπια παροχή υπηρεσιών. Περιλαμβάνει τόσο τα βασικά σεμινάρια εκπαίδευσης χρηστών (library orientation, παρουσίαση ηλεκτρονικών πηγών, δεξιότητες ΠΠ) που προσφέρουν αυτόνομα οι βιβλιοθήκες, όσο και τα προγράμματα που προσφέρουν οι θεματικοί βιβλιοθηκονόμοι σε συνεργασία με το διδακτικό προσωπικό στα πλαίσια των επίσημων μαθημάτων των τελευταίων.
2. Παροχή υπηρεσιών ΠΠ με ηλεκτρονικά μέσα. Περιλαμβάνονται τόσο οι ολοκληρωμένοι ηλεκτρονικοί οδηγοί ΠΠ (tutorials), όσο και η απομακρυσμένη παροχή υπηρεσιών ΠΠ με τη χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού, ή μέσω εφαρμογών Ιστού ή με χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
3. Προγράμματα ΠΠ για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. [Παρουσιάζονται στο τρέχον αρχείο]
4. Αξιολόγηση. Περιλαμβάνεται αρθρογραφία που αναφέρεται τόσο στη συνολική αξιολόγηση ενός προγράμματος ΠΠ, όσο και στην ατομική αξιολόγηση εκπαιδευομένων όσον αφορά δεξιότητες ΠΠ
Πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση
Μεγάλο μέρος της βιβλιογραφίας ασχολείται με το πώς η εκπαίδευση σε θέματα πληροφοριακής παιδείας συμβάλλει στις ακαδημαϊκές σπουδές και στην ακαδημαϊκή επίδοση.
Προγράμματα Πληροφοριακής Παιδείας - Αξιολόγηση προγραμμάτων και δεξιοτήτων ΠΠ
Προγράμματα Πληροφοριακής Παιδείας
Τα προσφερόμενα προγράμματα ΠΠ παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία τόσο στον τρόπο προσφοράς τους, όσο και στα εργαλεία που αξιοποιούν. Η οργάνωσή τους σε κατηγορίες δεν είναι ούτε εύκολη υπόθεση ούτε και ακριβής, καθώς πολλά προγράμματα επιτόπιας παροχής υπηρεσιών αξιοποιούν εργαλεία Ιστού. Ωστόσο για λόγους οργάνωσης της πλούσιας διαθέσιμης βιβλιογραφίας δημιουργήθηκαν οι παρακάτω κατηγορίες:
1. Προσωπική επιτόπια παροχή υπηρεσιών. Περιλαμβάνει τόσο τα βασικά σεμινάρια εκπαίδευσης χρηστών (library orientation, παρουσίαση ηλεκτρονικών πηγών, δεξιότητες ΠΠ) που προσφέρουν αυτόνομα οι βιβλιοθήκες, όσο και τα προγράμματα που προσφέρουν οι θεματικοί βιβλιοθηκονόμοι σε συνεργασία με το διδακτικό προσωπικό στα πλαίσια των επίσημων μαθημάτων των τελευταίων.
2. Παροχή υπηρεσιών ΠΠ με ηλεκτρονικά μέσα. Περιλαμβάνονται τόσο οι ολοκληρωμένοι ηλεκτρονικοί οδηγοί ΠΠ (tutorials), όσο και η απομακρυσμένη παροχή υπηρεσιών ΠΠ με τη χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού, ή μέσω εφαρμογών Ιστού ή με χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
3. Προγράμματα ΠΠ για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση
4. Αξιολόγηση. Περιλαμβάνεται αρθρογραφία που αναφέρεται τόσο στη συνολική αξιολόγηση ενός προγράμματος ΠΠ, όσο και στην ατομική αξιολόγηση εκπαιδευομένων όσον αφορά δεξιότητες ΠΠ. [Παρουσιάζονται στο τρέχον αρχείο]
Αξιολόγηση προγραμμάτων και δεξιοτήτων ΠΠ
Η αξιολόγηση των προγραμμάτων ΠΠ και ο έλεγχος επίτευξης των αρχικών μαθησιακών στόχων έχει αποτελέσει αντικείμενο μελέτης. Πολλές βιβλιοθήκες έχουν επιλέξει την αξιολόγηση της επιτυχίας των προσφερόμενων από αυτές προγραμμάτων ΠΠ είτε μέσω κάποιου online εργαλείου, είτε μέσω ασκήσεων ή μικρών εργασιών που παραδίδονται στους φοιτητές στα πλαίσια ενός μαθήματος (έχει προηγηθεί συνεργασία με καθηγητή). Ακόμα πριν την έλευση του διαδικτύου κάποιες βιβλιοθήκες είχαν αναπτύξει τετράδια εργασιών (workbooks).
Βιβλιογραφία και πρωτοβουλίες σχετικά με την ΠΠ στην Ελλάδα
Βιβλιογραφία και πρωτοβουλίες σχετικά με την ΠΠ στην Ελλάδα
Παρουσιάζονται στο τρέχον αρχείο
